Οι πολιτικες αποψεις του Τ. για το κυπριακο ζητημα ειναι γνωστες απο τα κειμενα της 20ης Ιουλιου 2008 και 20ης Ιουλιου 2010 αντιστοιχα, στο ιστολογιο www.notis-o-talas.blogspot.com. Επ' αυτων δεν μπορει να προστεθει κατι περισσοτερο, εκτος απο το γεγονος οτι, οσον αφορα την προσβαση στην κατεχομενη Βορεια Κυπρο, καποια πραγματα εχουν αλλαξει. Μεχρι προτινος πιστευοταν οτι οι Τουρκοκυπριακες αρχες κρατουν τα ξενα διαβατηρια, τα σφραγιζουν και ωθουν ετσι τους τουριστες πρς την αναγωνριση του ψευδοκρατους τους. Ειχε ειπωθει ακομη, οτι οι τουριστες στην κατεχομενη πλευρα πρεπει να υπογραψουν εγγραφα, οτι αναγωνριζουν το κρατος της Βορειας Κυπρου και τα παρομοια. Οι διεθνεις οργανισμοι, απο την στιγμη που δεν εκαναν τιποτε για να αποτρεψουν τους δυο Αττιλες του καλοκαιριου του 1974, θεωρησαν ως σολομωντεια λυση την μη αναγνωριση των κατεχομενων. Ετσι γινεται λογος για το ψευδοκρατος της Βορειου Κυπρου. Οι δε Τουρκοκυπριοι, στα πλαισια της επανενωσης με τους Ελληνοκυπριους αδελφους τους, δεχτηκαν να εφαρμοσουν το παιχνιδι της αναγωνρισης περιουσιων. Υπαρχουν Ελληνοκυπριοι που ταξιδευουν στο ψευδοκρατος και αποδεχονται μια χρηματικη αποζημιωση για τα σπιτια τους στα κατεχομενα, στα οποια βεβαιως δεν μπορουν να ζησουν. Μερικες χιλιαδες Ελληνοκυπριων ζουν ακομα σε χωρια στην Καρπασια, στο ΒΑ κομματι του νησιου, υπο ειδικο καθεστως. Οι Ελληνοκυπριοι που ταξιδευουν με τα αυτοκινητα τους στα κατεχομενα, πρεπει να πληρωσουν εξτρα ασφαλεια για τα οχηματα τους εκει, καθως οι Τουρκοκυπριοι δεν αναγνωριζουν τις ξενες ασφαλιστικες εταιρειες. Ομοιως πραττουν και οι Ελληνοκυπριοι, στην περιπτωση που οι Τουρκοκυπριοι εισερχονται στην Δημοκρατια της Κυπρου. Οσο για τα διαβατηρια, επειδη ο Τ. ειχε την περιεργεια να δει πως ειναι η αλλη πλευρα, την μερα που βρεθηκε στη Λευκωσια, πηρε την αποφαση του. Ανεβηκε την οδο Ληδρας, τον κεντρικο πεζοδρομο της παλιας πολης και κατευθυνθηκε προς τον Τουρκοκυπριακο τομεα (εικ. 1). Στα δεξια του ησαν τα περιπτερα της ελληνικης πλευρας, με αστυνομικους μεσα. Προχωρησε ευθεια. Στα αριστερα του εβλεπε τα περιπτερα της τουρκικης αστυνομιας με την σημαια τους. Εδειξε το διαβατηριο του σε εναν απο τους αστυνομικους. Αυτος εδωσε τον αριθμο του διαβατηριου του στον υπ/στη και του ζητησε να γραψει σε ενα χαρτι το ονοματεπωνυμο, την υπηκοοτητα και τον αριθμο του διαβατηριου του. Το χαρτι αυτο σφραγιστηκε με κοκκινη σφραγιδα. Ο Τ. μπορουσε να συνεχισει τον δρομο του. Δεν υπηρχαν μεγαλες διαφορες στον τουρκοκυπριακο τομεα. Η οδος Ληδρας συνεχιζοταν, η αρχιτεκτονικη των κτηριων δεν παρουσιαζε φοβερες διαφορες απο εκεινη του ελληνοκυπριακου τομεα. Τα μαγαζια δεξια και αριστερα του δρομου εφεραν πινακιδες στην τουρκικη. Πισω απο την Ληδρας διακρινονταν ο μιναρες καποιου τζαμιου. Καθως εβγαινε απο τον τουρκοκυπριακο τομεα, του ζητηθηκε να δειξει το λευκο χαρτι και το διαβατηριο του στο περιπτερο του ελληνοκυπριακου τομεα. Το λευκο χαρτι σφραγιστηκε με μπλε σφραγιδα. Προβληματισμος υπαρχει οσον αφορα το τι κανουν οι Τουρκοκυπριοι τα στοιχεια απο τα διαβατηρια των τουριστων, τα οποια περνανε/ ελεγχουν στον υπολογιστη τους. Η αισιοδοξη θεωρια πιστευει, οτι με το περας συγκεκριμενου χρονικου διαστηματος σβηνονται. Το περασμα στην αλλη μερια παντως, ειχε διεγειρει ακομα περισσοτερο την περιεργεια του Τ. Ηθελε να μαθει κι αλλα πραγματα για τα κατεχομενα. Για αυτο και ειχε κανονισει μια ιδιαιτερη εκδρομη για την επομενη μερα ...
 |
| 1. Ελεγχος διαβατηριων στα συνορα ελληνοκυπριακου και τουρκοκυπριακου τομεα. Οδος Ληδρας, Λευκωσια |
 |
| 2. Προσοψη της λατινικης εκκλησιας του Αγ. Γεωργιου στην Αμμοχωστο |
 |
| 3. Υποκαυστο ρωμαικου λουτρου, Σαλαμινα |
 |
| 4. Το μικρο λιμανακι της Κερυνειας. Αποψη απο το καστρο |
 | ||
| 5. Κηπος του μοναστηριου Μπελλαπαις, λιγο πιο εξω απο την Κερυνεια |
Στην Κυπρο υπαρχουν πολλα τουριστικα γραφεια, τα οποια διοργανωνουν εκδρομες στα κατεχομενα. Ενα απο αυτα συνεβαινε να συνεργαζεται με το ξενοδοχειο που εμενε κατα τις τελευταιες εβδομαδες ο Τ. Το γραφειο αυτο προσεφερε μια εκδρομη σε Αμμοχωστο, Σαλαμινα και Κερυνεια. Συνηθως τα γραφεια αυτα προσφερουν ειτε Αμμοχωστο/Σαλαμινα, ειτε Σαλαμινα/ Κερυνεια, ειτε Αμμοχωστο/ Κερυνεια. Σπανια και τις τρεις περιοχες, κυριως λογω ελλειψης χρονου. Οι εκδρομες ειναι ημερησιες. Αν μεινεις παραπανω στα κατεχομενα, οπως και στην Τουρκια, θα χρειαστεις τουριστικη βιζα. Κανενα γραφειο δυστυχως δεν προσφερει τις δυο αρχαιες πολεις Σαλαμινα και Ενγκωμη μαζι. Τρεις περιοχες σε ενα πακετο ομως ειναι μια εξισου καλη προσφορα.
Ηταν ημερα Πεμπτη. Αν και πολυ νωρις, 7.30' το πρωι, ο ηλιος εκαιγε. Ενα ταξι ηρθε και παρελαβε τον Τ. απο το ξενοδοχειο του. Ηταν παραγγελια απο το τουριστικο γραφειο. Το ταξι θα πηγαινε τον Τ. απο την Λαρνακα που διεμενε στην Αγ. Ναπα, σε ενα συγκεκριμενο μερος οπου θα τον περιμενε ο ξεναγος και το λεωφορειο, μαζι με αλλους τουριστες. Στο δρομο, το ταξι περασε απο ενα μεγαλο ξενοδοχειο της Λαρνακας και πηρε ενα ζευγαρι Ολλανδων που συμμετειχε επισης στην εκδρομη. Σε λιγοτερο απο μιση ωρα, ειχε φτασει στην Αγ. Ναπα. Εξω απο ενα μεγαλυτερο ξενοδοχειο, ενα μπλε πουλμαν με τον κωδικο Α 23 περιμενε. Ο ξεναγος ηταν ενας μεσοκοπος κυριος με μπυροκοιλια. Γιωργο τον λεγαν. Υπηρχαν ηδη λιγοι τουριστες μεσα. Σε λιγα λεπτα, το πουλμαν ξεκινησε. Θα περνουσε και απο αλλα ξενοδοχεια της περιοχης, ωστε να παραλαβει και αλλους τουριστες που ειχαν κλεισει για την συγκεκριμενη διαδρομη. Καποιοι απο αυτους δυστυχως δεν ησαν ιδιαιτερως φιλικοι. Μια μεσοκοπη Γερμανιδα, χωρις καν να ρωτησει η' να ζητησει συγγνωμη για την ενοχληση, πηγε πισω απο την θεση που καθοταν ο Τ. και τραβηξε την κουρτινα του, γιατι ηθελε να βλεπει! Δεν σκεφτηκε οτι τον Τ. μπορει να τον ενοχλουσε ο ηλιος. Απιστευτη αγενεια για Γερμανιδα. Ο Τ. ευγενικα ρωτησε, εαν θα την πειραζε να την τραβηξει προς τα μπρος την κουρτινα και αυτη αποκριθηκε με αλλαζονικο υφος. Ο δε ανδρας της παρεμενε σιωπηλος ...
Περνωντας απο Αγ. Ναπα και Πρωταρα, ο Τ. ειδε πολυτελεις ξενοδοχειακες μοναδες, παρκα διασκεδασης, σαν το τοπικο waterpark, διακοσμημενο με αρχαιοελληνικους κιονες και αγαλματα, κιτσατα μπαρ, καφετεριες και εστιατορια: Το Jungle bar με ομοιωματα ελεφαντων, ρινοκερων, λιονταριων και πιθηκων, τα εστιατορια Flintstones και Stonehedge με διακοσμηση οστων, μεγαλιθων και ομοιωματων δεινοσαυρων, το Sphinx Bar που εμοιαζε με αρχαιο αιγυπτιακο ναο. Στην εισοδο του ειχαν τοποθετηθει τεραστια αγαλματα του τσακαλομορφου θεου Ανουβη. Το σκηνικο εμοιαζε με χολλυγουντιανη ταινια!
Καποια στιγμη εφτασε το πουλμαν και στην Αμμοχωστο. Στον συνοριακο ελεγχο σταματησε για λιγα λεπτα. Ο Γιωργος αποβιβαστηκε με την λιστα επιβατων. Οσοι, οπως ο Τ. ειχαν κλεισει εγκαιρως, ειχαν δωσει τα στοιχεια τους στο ταξιδιωτικο γραφειο που διοργανωνε την εκδρομη. Τα ιδια που χρειαζονταν και στον ελεγχο της οδου Ληδρας. Το γραφειο τα ειχε ηδη στειλει στις συνοριακες αρχες της Αμμοχωστου. Ετσι οι ταξιδιωτες δεν χρειαστηκαν να κατεβουν καν απο το πουλμαν για να δειξουν τα διαβατηρια τους. Μια τουρκοκυπρια ξεναγος, συναδελφος του Γιωργου, επιβιβαστηκε στο πουλμαν. Θα συνοδευε το γκρουπ καθ' ολη τη διαρκεια του ταξιδιου στα κατεχομενα.
Το πουλμαν περασε μεσα σε λιγα λεπτα την αλλη πλευρα. Ο Τ. ηταν πλεον στο τουρκοκρατουμενο κομματι. Παντου υπηρχαν πινακιδες που ανεφεραν οτι απαγορευεται η φωτογραφιση στρατοπεδων. Ο Γιωργος το επεσημανε πολλες φορες αυτο. Διοτι κατα τη διαρκεια του ταξιδιου, η ομαδα συναντησε πολλα στρατοπεδα στο δρομο της...
Το πουλμαν σταματησε σε ενα παρκινγκ πισω απο την λατινικη εκκλησια του Αγ. Γεωργιου (εικ. 2). Το γκρουπ περπατησε λιγα μετρα πιο περα. Εφτασε στο κεντρο της τουρκικης Αμμοχωστου, την οποια αποκαλουν Φαμαγκουστα οι ντοπιοι. Εκει, σε μια πλατεια, ηταν ενα τζαμι. Απεναντι του λιγα μετρα παραπανω, ηταν μια αλλη καθολικη εκκλησια. Το γκρουπ δεν εμεινε πολυ ωρα εκει. Επιβιβαστηκε στο Α 23 και κατευθυνθηκε προς Σαλαμινα.
Ο αρχαιολογικος χωρος της Σαλαμινας καλα κρατιεται. Παρα ταυτα φαινεται οτι ειναι λιγοτερο φροντισμενος απο τους αντιστοιχους χωρους της ελευθερης Κυπρου. Το θεατρο και η περιοχη της αγορας (εικ. 3) ησαν επισκεψιμα. Ατυχως, ο ναος του Διος δεν διατηρουνταν σε καλη κατασταση και ηταν πιο μακρυα απο τον κυριως χωρο. Στον δρομο της επιστροφης διακρινονταν η νεκροπολη της πολης, ευρηματα της οποιας υπαρχουν στο Κυπριακο Μουσειο Λευκωσιας. Ενας θολωτου τυπου ταφος και ενας πετρινος φαινονταν απο τον δρομο.
Στη συνεχεια κατευθυνθηκε το πουλμαν στην Κερυνεια. Ο Γιωργος οδηγησε το γκρουπ στο λιμανι της μικρης πολης. Εκει κοντα ηταν το καστρο της Κερυνειας, ενα τετραγωνο κτισμα με στρογγυλους πυργους στις δυο γωνιες του, το οποιο δεσποζε στο λιμανι (εικ. 4). Εντος του υπηρχε μια μεγαλη αυλη. Σε ενα απο τα δωματια της αυλης εκεινης διατηρουνταν κομματια και ευρηματα απο το ναυαγιο της Κερυνειας, το οποιο συνεβαλε στην ανακαλυψη ενος πλοιου της ελληνιστικης εποχης. Βαση του ναυαγιου, κατασκευαστηκε πριν απο μερικες δεκαετιες το "Κερυνεια 2", η τυχη του οποιου πλεον - τουλαχιστον για τον Τ. - αγνοειται ... Σε ενα δευτερο δωματιο παρουσιαζονταν αρχαιολογικα ευρηματα απο τις γυρω περιοχες. Στη μια ακρη υπηρχε μια προχειρη ανακατασκευη ενος νεολιθικου χωριου και το πως μπορει να ζουσαν οι κατοικοι του. Ανεβαινοντας τη σκαλα, εβλεπε ο επισκεπτης μια μακετα ενος ταφου της Πρωτοκυπριακης. Σε ενα αλλο δωματιο του καστρου υπηρχαν κουκλες με φορεσιες που υποτιθεται οτι παρισταναν Βυζαντινους, Λουζινιανιδες, Γενοβεζους και Βενετους, Οθωμανους και Αγγλους πολεμιστες. Ολα αυτα ησαν προχειροφτιαγμενα και απλοικα. Οι εκθεσεις αυτες εμοιαζαν να απευθυνονται σε παιδια προσχολικης ηλικιας, παρα σε ενηλικους τουριστες που ενδιαφερονται για ιστορια, τεχνη και πολιτισμο. Ακομα και οι τουαλετες του καστρου δεν ηταν απολυτως καθαρες, ενω δεν διεθεταν και σαπουνι. Η θεα τουλαχιστον απο το καστρο προς τη θαλασσα και τα βουνα ηταν μαγευτικη ...
Το μεσημερι ειχε ηδη περασει. Μετα απο μια μικρη βολτα στο λιμανακι της Κερυνειας, ο Τ. κατευθυνθηκε προς το παρκινγκ οπου βρισκοταν το πουλμαν του γκρουπ. Οπως και οι υπολοιποι ταξιδιωτες, επιβιβαστηκε και ολοι μαζι κατευθυνθηκαν προς τα βουνα της Κερυνειας. Εκει βρισκεται η μονη Μπελαπαις. Εντυπωσιακο κτισμα, με μικρο ελληνορθοδοξο χριστιανικο ναο και τετραγωνη αυλη με γοτθικου τυπου καμαρες (εικ. 5), η Μπελαπαις εχει θεα την θαλασσα στη βορεια πλευρα.
Ηταν ομως ηδη απογευμα και το Α 23 επρεπε να παρει τον δρομο της επιστροφης. Στον συνοριακο ελεγχο, η τουρκοκυπρια συνοδος αποβιβαστηκε. Το πουλμαν περασε απο τα κιτσατα μαγαζια του Προταρα και τα χλιδατα ξενοδοχεια της Αγ. Ναπας. Αδειαζε απο κοσμο σιγα σιγα. Στο τελος σταματησε σε ενα βενζιναδικο. Εκει περιμενε ο ταξιτζης που θα μετεφερε τον Τ. και το ζευγαρι των Ολλανδων πισω στη Λαρνακα. Δεν ειχε βραδυασει ακομα, ετσι ο Τ. αποφασισε να ριξει μια βουτια στην πισινα του ξενοδοχειου του, με το που εφτασε εκει.
Τα κατεχομενα τα ξαναειδε, αλλα απο ... αποσταση. Την επομενη της εκδρομης ειχε μισθωσει ταξι για να τον παει στο Δαλι (Ιδαλιον) και απο κει στο Πολιτικο (Ταμασος). Στα δεξια του δρομου απο το Ιδαλιο προς την Ταμασο, προσεξε μια μεγαλη σημαια της Τουρκοκυπριακης Δημοκρατιας στους προποδες του βουνου. Εβλεπε τα κατεχομενα, αφου η περιοχη εκεινη βρισκοταν πολυ κοντα στη Λευκωσια. Δυο μερες μετα, βρεθηκε στη μονη Κυκκου, στα δυτικα του ορους Τροοδος, η οποια παρεπιπτοντως, διαθετει και αξιολογη αρχαιολογικη συλλογη. Μπορουσε να δει τον κολπο της Μορφου απο καποιο σημειο εκει. Αλλη μια κατεχομενη περιοχη. Κατα τα αλλα, υπαρχουν και οι Αγγλοι, οι οποιοι σε καποια σημεια της Δεκελειας και της Παφου εχουν την αστυνομια τους και τους ανθρωπους τους. Οι δυο αυτες περιοχες υπαγονται δηλαδη στο Ηνωμενο Βασιλειο. Οι Αγγλοι αξιωματουχοι και διπλωματες που ζουν και εργαζονται στην Κυπρο, εχουν τα εξοχικα τους στις Πλατρες, μια περιοχη πολυ κοντα στη Μονη Κυκκου, μεσα στα δαση.
Σε γενικες γραμμες παντως, η εντυπωση του Τ. απο τα κατεχομενα ειναι πως γεωμορφολογικα δεν φαινεται να υπαρχουν διαφορες με την υπολοιπη Κυπρο. Η αρχιτεκτονικη των σπιτιων αποτελειται κυριως απο ασβεστωμενα κτισματα με επιπεδες στεγες. Σπανιοτερα ειδε κεραμιδοσκεπες, οι οποιες αφθονουν στην Νοτια Κυπρο. Οι πινακιδες ειναι σε τουρκικη γλωσσα. Λεγεται οτι υπαρχουν καταυλισμοι πληθυσμων απο την Ανατολια που ζουν σαν τους τσιγγανους, αλλα δεν συναντησαν κανενα καθ' οδον.
