Οπως μπαινεις στο Εθνικο Αρχαιολογικο Μουσειο επι της Πατησιων, διπλα ακριβως απο το πολυπαθο κτηριο του Πολυτεχνιου, προχωρας ευθεια. Μπροστα σου ανοιγεται η ευρυχωρη αιθουσα της Μυκηναικης Συλλογης. Απαρταται κυριως απο τα αντικειμενα που βρηκε ο γερμανος εμπορος Χαινριχ Σλημαν στις Μυκηνες απο το 1874 και μετα.
Στασου στη βιτρινα με τις μασκες. Δεν ειναι ολες μαζι τοποθετημενες, οπως στην φωτογραφια. Η πιο διασημη λειπει. Σε αλλη βιτρινα τοποθετημενη θα την δεις. Ειναι φτιαγμενη απο χρυσαφι. "Μασκα του Αγαμεμνονα" την ονομασε ο Σλημαν. Μαζι με τις αλλες, μαζι με οπλα, δαχτυλιδια και αλλους θησαυρους την βρηκε εντος του Ταφικου Περιβολου Α'. Νομιζε οτι ειχε βρει τους ταφους των ηρωων του Ομηρου. Η επιστημη εξελιχθηκε ομως τοσο πολυ απο την εποχη του Σλημαν, ωστε σημερα γνωριζουμε οτι η εν λογω μασκα, οπως και τα υπολοιπα ευρηματα του Ταφικου Περιβολου, ανηκουν σε μια πολυ πρωιμοτερη εποχη.
Ο Τ. εχει παει αμετρητες φορες στο Μουσειο. Και καθε φορα ειναι σαν να υπαρχει μια αορατη δυναμη που τον σπρωχνει να μπει στην μεγαλη αιθουσα και να σταθει μπροστα στη βιτρινα με την φερομενη ως Μασκα του Αγαμεμνονα. Ωρες εχει περασει μπροστα της. Προσπαθωντας να της μιλησει. Μα, μπορει κανεις να μιλησει με αντικειμενα;
Ο Τ. δεν ξερει. Δεν εχει τις απαντησεις. Αλλα καθε φορα που κοιταζει τη χρυση Μασκα, σκεφτεται τα ιδια πραγματα: "Ποιος να κρυβεται πισω απο το προσωπειο; Ποτε εζησε; Ανταποκρινεται καποιο απο τα προσωπα της μυθολογιας στον φορεα της Μασκας;"
Κατ' αρχας για την ιδια τη Μασκα: Πριν πολλα χρονια, ο αρχαιολογος Σπυριδων Μαρινατος πιστευε οτι ο χρυσος των Μυκηνων προερχεται απο την Αιγυπτο. Αλλοι εικαζουν οτι μπορει να προερχεται απο την Θρακη. Γιατι οι επιστημονες του ΕΑΜ δεν παιρνουν δειγματα απο την Μασκα; Οι ειδικοι ξερουν πως γινονται αυτες οι δουλειες: Παιρνεις πολυ μικρα δειγματα, σε χιλιοστα με ειδικα εργαλεια, απο την εσωτερικη πλευρα του αντικειμενου. Αυτα μπορεις να τα μοιρασεις σε ειδικα εργαστηρια, οπως ο "Δημοκριτος". Τουλαχιστον να μαθουμε την προελευση και την ακριβεστερη χρονολογιση του αντικειμενου, διοτι καλες οι θεωριες, αλλα αν μπορουμε να αποδειξουμε κατι, ακομα καλυτερα.
Κατα δευτερον, η Μυκηναικη Εποχη υπαγεται στην Υστερη Εποχη του Χαλκου. Απο τα 1600 μεχρι τα 1200 π.Χ. περιπου. Η δε ακμη των μυκηναικων βασιλειων εικαζεται να συνεβει περι τα 1500 π.Χ. και επειτα. Περι τα 400 χρονια λοιπον κυριαρχιας του μυκηναικου πολιτισμου στην ηπειρωτικη Ελλαδα πρωτα, εν συνεχεια και στο Αιγαιο, με εμπορικη εξαπλωση του σε ανατολικη, κεντρικη και πιθανον νοτιοδυτικη Μεσογειο. Ποσες δυναστειες, ποσοι βασιλεις και ιερειες, πολεμιστες και εμποροι, αγροτες και ναυτικοι να εδρασαν μεσα σε αυτους τους 4 αιωνες; Αλλα και υπο ποιες προυποθεσεις δημιουργηθηκε αυτο που εμεις ονομαζουμε Μυκηναικο Πολιτισμο;
Οι απαρχες του βρισκονται σαφως στην προηγουμενη χρονολογικη περιοδο, η οποια τουλαχιστον στην ηπειρωτικη Ελλαδα ονομαζεται Μεσοελλαδικη Εποχη. Τα ευρηματα του Σλημαν απο τον Ταφικο περιβολο τοποθετουνται χρονικα περι τα 1700 με 1600 π.Χ., ειτε κατα την τελευταια φαση της Μεσοελλαδικης (ME III), ειτε κατα την πρωιμη φαση της Υστερης Εποχης του Χαλκου η' Πρωιμης Μυκηναικης (YE I/ ΠΜ Ι). Αλλη μια μακρα χρονολογικη περιοδος, ενας αιωνας περιπου, κατα τον οποιο πολλα φερεται να συνεβησαν στον ελλαδικο χωρο. Παρα τα πλουσια ευρηματα απο τις Μυκηνες και αλλες περιοχες, εχουμε να κανουμε με ενα τεραστιο παζλ, απο το οποιο λοιπουν αρκετα βασικα κομματια. Ειναι πολυ δυσκολο να ανασυνθεσουμε τις συνθηκες που οδηγησαν στην δημιουργια μιας κοινης ταυτοτητας, μιας εθνικης ομαδας, ενος κεντρου, οπως οι Μυκηνες, ενος πολιτισμου με κοινη γλωσσα, θρησκεια και παραδοσεις.
Ο Τ. κοιταει και ξανακοιταει το χρυσο προσωπειο: "Ποιος εισαι;" αναρωτιεται, αν και ξερει οτι δεν θα λαβει απαντηση. Μηπως ο ιδιοκητης της χρυσης Μασκας ηταν καποιος πολεμαρχος, ο οποιος επιβιωσε απο καποιου ειδους εμφυλια διαμαχη μεταξυ πολλων και καταφερε να δημιουργησει την δυναστεια των Μυκηνων; Μηπως προκειται για καποιον απογονο του; Η' ισως για εναν βετερανο που πολεμησε με τους Θηβαιους Αιγυπτιους εναντιον των Υξως της Κατω Αιγυπτου, οπως πιστευε ο Μαρινατος; Μπορει ο αποθανων, που ταφηκε με τιμες, οπως μαρτυρουν τα ευρηματα, να ηταν κατι αναλογο με τους πολεμιστες ηρωες των εργων του Τολκιν, του Μαρτιν, του Χαουαρντ;
Το παζλ ειναι τεραστιο. Τα περισσοτερα κομματια λειπουν. Και οπως τα αψυχα αντικειμενα δεν μιλουν, ετσι και ο Τ. απομενει μονος του στην μεγαλη σαλα του ΕΑΜ. Να κοιταει το χρυσο προσωπειο. Και να αναρωτιεται, καθως γυρω του περιπλανουνται οι υπολοιποι επισκεπτες...
