Τελικα, ισως και να ειναι θεμα χρονου. Και κορεσμου παρεμφερους θεματολογιας. Και ιδιαιτερων ενδιαφεροντων. Λιγο απο ολα πιθανον. Σε παλαιοτερο κειμενο (18.05.2010 εντ.) ειχαμε εκφρασει την απορια, γιατι απο την δεκαετια του 1990 και επειτα, καποιοι αρχαιολογοι ομιλουν, γραφουν και ερευνουν για την προιστορικη, λογου χαρην, αρχαιολογια, σε ευρυτερο ομως χωρογραφικο φασμα. Απο τις αρχες του μιλλενιουμ ειδικα, υπαρχει μια αυξηση, μια πληθωρα σχετικων δημοσιευματων, αποτελουμενη κυριως απο αρθρα και εισηγησεις σε συνεδρια.
Εδω και λιγα χρονια πλεον, η επιστημονικη ερευνα ασχολειται και με τις λεγομενες μεταβατικες περιοδους (Transitions/ Intermediate Periods/ Übergangsphasen), απο την Εποχη του Χαλκου σε εκεινη του Σιδηρου, παραδειγματος χαρην ( βλ. κειμενο 04.02.2011 εντ.). Οι μεταβασεις αυτες μπορει να οφειλονται σε εσωγενη η' εξωγενη αιτια, σε φυσικες η' και σε οικονομικες καταστροφες. Συνεπεια αυτων μπορει να ειναι η (α)συνεχεια ((dis)continuity) και ρηξη (collapse), η αλλαγη (change/(cultur)wandel) σε ομαδες, πληθυσμους, περιοχες. Αυτες τις ρηξεις και τις αλλαγες καλειται ο αρχαιολογος να ερευνησει, να μελετησει και να ερμηνευσει δια μεσου των πηγων που του διατηθενται, τουτεστιν τα αρχαιολογικα καταλοιπα, οπως ειναι οικισμοι, οι ταφες και τα ταφικα εθιμα, αντικειμενα καθημερινης χρησεως, τεχνεργα, υλικα.
Προσεχως θα διεξαχθουν καποια συνεδρια σχετικα με τετοιου ειδους θεματα, τα οποια αφορουν τον αιγιακο χωρο:
(1) "Communities in Transition: The circum-Aegean Late Neolithic Stages (ca. 5000/4800 - 3200/3000 BC)". International Conference, 7-9 June 2013, Acropolis Museum - Danish Institute, Athens (Inf: fn.conference@gmail.com)
Στο συνεδριο αυτο θα παρουσιαστει η μεταβατικη εποχη απο το τελος της Νεολιθικης ως την αρχη της Πρωιμης Εποχης του Χαλκου στο Αιγαιο. Μολονοτι υπηρξαν και υπαρχουν αρκετοι που το βλεπουν με σκεπτικισμο, τις τελευταιες δεκαετιες εχει πλεον θεμελιωθει ο ορος "Χαλκολιθικη Εποχη" (Copper-Age/ Kupfer(stein)-Zeit) και για τον ελλαδικο χωρο. Κυριως στην Βορειο Ελλαδα, την Μακεδονια και τη Θρακη δηλαδη, ειναι που απο την Υστερη Νεολιθικη παρουσιαζονται τα πρωτα μεταλλικα αντικειμενα. Στην νοτια ηπειρωτικη χωρα, αυτα σπανιζουν. Παρα ταυτα, υπαρχουν στοιχεια που αποδεικνυουν οτι μιας πρωιμης μορφης εξορυξη και κατεργασια μεταλλων ελαβε χωρα κατα την εποχη εκεινη. Στην αμεσως επομενη φαση, την Πρωιμη Εποχη του Χαλκου δηλαδη, η κατεργασια συστηματικοποιηθηκε, ωστε πολλοι ερευνητες να μιλανε για κοινωνιες στο Αιγαιο, οι οποιες ειχαν εξειδικευμενους τεχνιτες στις ταξεις τους. Αυτη ακριβως η εποχη χαρακτηριζεται απο τους ερευνητες, ως η εποχη του "international spirit" (3. χιλ. π. Χ.). Τοτε ειναι, που εμφανιζεται ο Κυκλαδικος πολιτισμος, ενω δημιουργουνται και διαφορα αλλα κεντρα, οπως του ΒΑ. Αιγαιου, που περιλαμβανει και τα παραλια της Μ. Ασιας, της προανακτορικης Κρητης και φυσικα, ο πολιτισμος της ηπεριωτικςη Ελλαδος, με κεντρα οπως η Λερνα.
(2) "Explaining Change in Aegean Prehistory: Regression and Regeneration from Early Helladic III to Late Helladic I Aegean". International Conference, 17-18 October 2013, University of Groningen, Netherlands (Inf: symposium.aegean.prehistory@gmail.com)
Στο συνεδριο αυτο θα παρουσιαστει η ερευνα για την εποχη μεταξυ του τελους της Πρωιμης Ελλαδικης ΙΙΙ και της απαρχης της Υστεροελλαδικης Ι η' Πρωτομυκηναικης. Η εποχη δηλαδη που καλειται Μεσοελλαδικη και στην οποια γινονται διαφορες πολιτιστικες, οικονομικες και κοινωνικες ζημωσεις και αλλαγες. Σε εκεινη την εποχη βρισκεται το μυστικο που οδηγησε στην δημιουργια του πολιτισμου, τον οποιο αποκαλουμε ακομα και σημερα μυκηναικο. Η Μεση Ελλαδικη εφερε νεες τεχνοτροπιες στην κεραμεικη. Τα δυο κυριαρχα ειδη κεραμεικης ειναι η μινυακη (minyan wares, grey and yellow) και η matt-painted ware. Υπαρχουν ορισμενοι ερευνητες, οι οποιοι βλεπουν εμφανιση νεων πληθυσμων μαζι με την εισαγωγη των δυο ειδων κεραμεικης. Για να δουμε ομως, τι θα παρουσιαστει στο συνεδριο για αυτα τα ζητηματα!
Bonus:http://www.academia.edu/1385065/_Cycles_of_collapse_in_Greek_Prehistory_Reassessing_Social_Change_at_the_Beginning_of_the_Middle_Helladic_and_the_Early_Iron_Age