Ειναι στιγμες που, απογοητευμενος απο την εκβαση των πραγματων, θελει να τα παρατησει ολα. Να ομως που ενιοτε θα συμβει ενα μικρο θαυμα, μια αποκαλυψη που θα του δωσει κουραγιο και δυναμη. Που θα του φερει και παλι την θεληση να συνεχισει. Οπως χτες το βραδυ. Που το δευτερο κρατικο καναλι της γερμανικης τηλεορασης προβαλλε ενα ντοκυμαντερ, το οποιο πρωτοειδε πριν απο ενα μηνα στο ARTE.
Το ντοκυμαντερ αναφεροταν στα μυστηρια του "Δρομου του Μεταξιου" (Silk Road). Σε μια τεραστια εκταση, μεταξυ Πακισταν, Ρωσιας και Κινας, με βουνα, ποταμια, στεππες και ερημους, οπως η Γκομπι. και η Τακλα Μακαν. Στην Ελλαδα, η Τακλα Μακαν εχει συνδεθει με απιθανες ιστοριες ψευδοεπιστημονων, που ουτε καν ξερουν που βρισκεται. Η πραγματικοτητα ειναι ακομα ποιο συναρπαστικη, καθως σε μια ζωνη της ονοματι Ταρίμ, εχουν βρεθει μουμιες της Εποχης του Χαλκου με κοκκινωπα μαλλια και ευρωπαικα χαρακτηριστικα! Αναλυσεις DNA πιστοποιησαν την συγγενεια των με τους σημερινους Ευρωπαιους. Ποιοι ησαν οι απολειποντες; Μια ομαδα των Πρωτο-Ινδοευρωπαιων ισως; Κι αν ναι, σημαινει αυτο, οτι σε εκεινη την περιοχη βρισκοταν η κοιτιδα τους ή μηπως ηλθαν απο αλλου; Στο ντοκυμαντερ αναφεροταν οτι αρχαιες κινεζικες πηγες ειχαν εν γνωσι τους τετοιου ειδους φυλετικες ομαδες με διαφορετικα απο εκεινους χαρακτηριστικα. Κι ας μην ξεχναμε οτι νομαδικες φυλες, οπως οι Ουνοι, οι Ταταροι, οι Τουρκοι, προερχονται απο τις περιοχες αυτες.
Ακομα πιο συναρπαστικη ηταν η συνεχεια του ντοκυμαντερ. Ο σινολογος Dr. Lukas Nickel (SOAS London) ταξιδεψε στην Κινα για ερευνες. Κινεζοι συναδελφοι του, του εδειξαν μεταλλικες αναγλυφες φιαλες απο ανασκαφες τους στις ανατολικες επαρχιες της Κινας. Τα μοτιβα και τα σχηματα των αντικειμενων ομοιαζουν εκπληκτικα με αντιστοιχα φοινικικα, περσικα και ελληνικα αντικειμενα της κλασικης και ελληνιστικης εποχης. Οι κινεζικες φιαλες ομως κατασκευαστηκαν τον 3ο αι. π. Χ. στην Κινα απο ντοπιο αργυρο. Μηπως ειχαν προτυπα απο την Δυση, τα οποια μιμηθηκαν; Ή μηπως οι φιαλες αυτες ειναι εργα Ελληνα ή Περση τεχνιτη που βρεθηκε στην Κινα; Οτι απο τα δυο και να ισχυει, θα πρεπει να αναθεωρησουμε τις αποψεις μας για τις επαφες της Κινας με τον Δυτικο κοσμο, η οποιες μεχρι προτινος πιστευοταν οτι ξεκινησαν καποια στιγμη κατα τον 2ο αι. μ. Χ., επι Ρωμαιων αυτοκρατορων.
Οι εκπληξεις δεν σταματουν εδω: Ο Dr. Nickel μελεταει τον πηλινο στρατο του πρωτου αυτοκρατορα της Κινας, ο οποιος εχτισε επισης το Σινικο Τειχος. Ο επιστημονας επισημαινει, οτι πριν απο τον αυτοκρατορα δεν υπηρχε μνημειωδης αρχιτεκτονικη και αγαλματοποια στην Κινα. Στον σινολογο δινεται η αδεια να μελετησει ενα ακεφαλο χαλκινο αγαλμα σχεδον φυσικου μεγεθους. Η σταση του σωματος του αγαλματος και η τεχνικη κατασκευης του, θυμιζουν ελληνικα εργα τεχνης. Υπηρξαν λοιπον καποια προτυπα; Ο Nickel εικαζει, οτι οι πρωτες επαφες της κινεζικης αυτοκρατοριας με τον Δυτικο κοσμο θα πρεπει να ελαβαν χωρα κατα την εποχη των ελληνιστικων βασιλειων. Ας μην ξεχναμε, οτι το ελληνοινδικο βασιλειο της Βακτριας ειχε στενες επαφες με την Ινδια του Τσαντραγκουπτα και του Ασοκα. Απο την Ινδια διαδωθηκε επισης και ο Βουδισμος στην Κινα. Γιατι να μην υπηρχαν εμπορικες σχεσεις και μεταξυ Κινας και ελληνιστικων μοναρχιων κατα μηκους του Δρομου του Μεταξιου; Προιοντα και ανθρωποι μπορουσαν να ταξιδεψουν με τα καραβανια. Ιδεες, ιδεολογιες και τεχνικες, ταξιδευουν με τους ανθρωπους.
Το ντοκυμαντερ αυτο τον ενθουσιασε. Υπαρχουν ομως πολλα ακομα να γινουν. Ο κοσμος εχει πολλα να μαθει. Ευτυχως που εγινε η αρχη. Πραγματικα παντως, θα διαπιστωσει κανεις οτι μεσα σε λιγοτερο απο δεκαετια εχουν γινει - χαρις και την συνδρομη της μοντερνας τεχνολογιας, των δορυφορικων εικονων, των σαρωτων υπεδαφους, των χημικων αναλυσεων σε υφασματα, σκελετους, αντικειμενα απο μεταλλο, ξυλο, πηλο - καταπληκτικες ανακαλυψεις/αποκαλυψεις που θετουν εκ νεου τα ολα οσα γνωριζαμε εως τωρα σε αμφιβολη κατασταση. Μερικα παραδειγματα:
Η επιστημη εχει αποδεχτει πλεον - εκτος απο την προαναφερομενη θεωρια του Δρομου του Μεταξιου - και την θεωρια του Δρομου του κεχριμπαριου (Bernsteinstrasse) κατα την Εποχη του Χαλκου: Τοσο στον ταφο του Τουτανχαμων, οσο και σε θεσεις στις Μυκηνες και την Τροια, αλλα και στο ναυαγιο του Ουλουμπουρούν, εχουν βρεθει ποσοτητες κεχριμπαριου. Εχει ηδη πιστοποιηθει, οτι το κεχριμπαρι προερχεται απο την Βαλτικη. Συνεπως υπηρξε μια εμπορικη αλυσιδα κατα την Υστερη Εποχη του Χαλκου, η οποια ξεκινουσε απο την βορειο Ευρωπη και κατεληγε στην Μεσογειο. Οι λαοι δεν ησαν τοσο απομονωμενοι, οι θαλασσες και οι οροσειρες δεν αποτελουσαν εμποδια.
Την ιδια εποχη, οι αιγαιακης θεματογραφιας και τεχνοτροπιας φρεσκογραφιες σε Τελλ ελ-Ντ' αμπα (Αιγυπτο), Κατνα (Συρια), Τελ Καμπρι (Ισραηλ), Αλαλαχ (Συρια), Μιλητο (Τουρκια), Χαττουσα (Τουρκια) αποδεικνυουν ακριβως το προαναφερομενο, οτι οι θαλασσες γεφυρωνουν τους πολιτισμους, οτι ανθρωποι, προιοντα και ιδεες θα βρουν τροπους για να ταξιδεψουν.
Αλλα παραδειγματα επι τουτου, ειναι τα ταξιδια των Βικινγκς στην βορειο Αμερικη, πολυ πριν η ηπειρος να ανακαλυφθει απο τους Ευρωπαιους ναυτικους της Αναγεννησης. Στους Βικινγκς η χωρα ονομαζοταν "Βινλαντ". Η εκστρατεια του Μεγαλου Αλεξανδρου ως τα βαθη της Ασιας, η ιδρυση πολεων με το ονομα του, αλλα και το ταξιδου του στολου της Χατσεψουτ στο Πουντ, οπως και ο Περιπλους του Αννωνος του Καρχηδονιου, λογιζονται ως επιπλεον παραδειγματα. Ειδικα για την τελευταια περιπτωση, να προστεθουν οι ερευνες του παραρτηματος της Μαδριτης του Γερμανικου Αρχαιολογικου Ινστιτουτου στο νησι Μογκαντορ, στις ακτες της Μαυριτανιας, οπως και Ισπανων Αρχαιολογων σε Γαδιζ και Ταρτησσο, οπου ευρεθησαν φοινικικες-καρχηδονιακες αποικιες.
Τελος, μια ακομα τοποθετηση στο ζητημα Πουντ=Οφιρ=βασιλειο Σαββα: Οι γερμανικες ανασκαφες του παραρτηματος Σαναα, εχουν ανακαλυψει το Σαββα στην Υεμενη. Ο εκει πολιτισμος φαινεται πως ειχε επεκταθει και στο αντικρυ Κερας της Αφρικης. Μολις περισυ η βρετανιδα Αρχαιολογος Lisa Schofield φερεται να ανακαλυψε αρχαιο ορυχειο στην Αιθιοπια, το οποιο πιθανον να συνδεεται, τοσο με το βασιλειο του Σαββα, οσο και με τις ιστοριες περι των θησαυρων του βασιλια Σολομωντα...
Ολες οι προαναφερομενες περιπτωσεις ειναι που τον γεμιζουν αισιοδοξια για το μελλον, αγαπη για αυτο που κανει, θεληση να συνεχισει. Και ανυπομονησια για το μελλον. Μιας και φαινεται οτι τα παραπανω παραδειγματα δεν ειναι αποτελεσματα φαντασιας, αλλα κοπιαστικης και πολυχρονης ερευνας, ο στιχος του Ελυτη στην επικεφαλλιδα δικαιωνει ολους οσους συνεισεφεραν στην ερευνα των θεματων που ναφερθηκαν στο παρων κειμενο: "Αυτος ο κοσμος ο μικρος, ο μεγας"...