Σε παλαιοτερο αρθρο του παροντος ιστολογιου ειχαμε αναφερθει στον ανασκαφεα Sir Leonard Woolley - ανασκαφεα πολεων της Εγγυς Ανατολης οπως οι Ουρ και Καρχεμις. Στο ιδιο αρθρο αναφεραμε οτι πολλοι μεταπειτα διασημοι αρχαιολογοι συμμετειχαν ως βοηθοι στις ανασκαφες του Woolley. Σε αυτους συμπεριλαμβανονται ο μετεπειτα γνωστος ως Λωρενς της Αραβιας, καθως και ο Max Mallowan, συζυγος της συγγραφεως Agatha Christie. Ο Woolley και οι μαθητες του ειχαν εντρυφησει στις κλασικες σπουδες και ειχαν γερο θεωρητικο υποβαθρο, αλλα τους ελειπε η πρακτικη εμπειρια. Την τελευταια, μαζι με την γνωση και εφαρμογη πρωτοποριακων ανασκαφικων μεθοδων, την απεκτησαν στις χωρες της Εγγυς Ανατολης.
Ολων αυτων προηγηθηκε ενας κυριως Αγγλοσαξων, ο οποιος ουσιαστικα ξεκινησε σχολη στην ανασκαπτικη μεθοδο, υπηρξε δε πρωτοπορος στην ερευνα της Εγγυς Ανατολης απο βρετανικης σκοπιας. Προκειται για τον Sir W. M. Flinders Petrie (εικ. 1), ο οποιος διαφοροποιειται απο τους Woolley Mallowan στο γεγονος οτι δεν ειχε σπουδασει αρχαιολογια ή κλασικους πολιτισμους, αλλα ηταν εν μερει αυτοδιδακτος και εν μερει ειχε μαθει πρωτα την τεχνικη και μεθοδο των ανασκαφων (συμπεριλαμβανομενων των μετρησεων, αρχιτεκτονικων σχεδιων, σχεδιων μικροαντικειμενων) απο τον πατερα του. Στο κομματι αυτο λοιπον, ο Petrie μπορει να συγκριθει καλυτερα με αλλους ερασιτεχνες ανασκαφεις της εποχης του, οπως τους Augustus Pitt-Rivers, Heinrich Schliemann και Arthur Evans.
Ολων αυτων προηγηθηκε ενας κυριως Αγγλοσαξων, ο οποιος ουσιαστικα ξεκινησε σχολη στην ανασκαπτικη μεθοδο, υπηρξε δε πρωτοπορος στην ερευνα της Εγγυς Ανατολης απο βρετανικης σκοπιας. Προκειται για τον Sir W. M. Flinders Petrie (εικ. 1), ο οποιος διαφοροποιειται απο τους Woolley Mallowan στο γεγονος οτι δεν ειχε σπουδασει αρχαιολογια ή κλασικους πολιτισμους, αλλα ηταν εν μερει αυτοδιδακτος και εν μερει ειχε μαθει πρωτα την τεχνικη και μεθοδο των ανασκαφων (συμπεριλαμβανομενων των μετρησεων, αρχιτεκτονικων σχεδιων, σχεδιων μικροαντικειμενων) απο τον πατερα του. Στο κομματι αυτο λοιπον, ο Petrie μπορει να συγκριθει καλυτερα με αλλους ερασιτεχνες ανασκαφεις της εποχης του, οπως τους Augustus Pitt-Rivers, Heinrich Schliemann και Arthur Evans.
 |
| 1. Sir W. M. Flinders Petrie (1853-1942) |
Ο Petrie δημιουργησε σχολη και εκανε ευρεως γνωστη στο αγγλογλωσσο και μη κοινο της γενιας του την αρχαιολογια της Εγγυς Ανατολης. Ενας αλλος λογος που μνημονευεται εδω και για τον οποιο το αρθρο αυτο γραφεται κυριως, ειναι οτι υπηρξε απο τους λιγους ερευνητες που οχι μονο ειχε να επιδειξει πλουσια δραστηριοτητα σε ανασκαφες και δημοσιευσεις, αλλα και στο οτι ειχε ανασκαψει σε διαφορες χωρες. Σε αλλο κείμενο του ιστολογιου μας ειχαμε ηδη αναφερθει στο οτι κατι τετοιο πλεον δεν συμβαινει συχνα. Υπαρχει η ταση, οι περισσοτεροι αρχαιολογοι που εξιδικευονται σε θεωρητικο πλαισιο να αναλαμβανουν και ανασκαφες που εχουν αμεση σχεση με την εξιδικευση τους. Καποιος που ασχολειται π.χ. με την αρχαιολογια της ρεπουμπλικανικης περιοδου, θεωρειται στους ακαδημαικους κυκλους ως αξιοπεριεργος, εαν συμμετεχει σε ανασκαφες που εχουν να κανουν με τον πολιτισμο των Μαγιας! Ο Γιάννης Σακελλαράκης π.χ. εχει ανασκαψει κυριως ή αποκλειστικα στην Κρητη και ασχοληθηκε στις δημοσιευσεις του κατα κυριο λογο με τον μινωικο πολιτισμο.
 |
| 2. Sir John Garstang (1876-1956) |
Ο Petrie ανεσκαψε πολλες και διαφορετικες θεσεις σε Αιγυπτο (Tanis, Naukratis, Fayum, Tel el-Amarna, Luxor κ.α.) και Παλαιστινη (Tel el-Hesi, Wadi al-Rabalah, Tel el-Ajjul κ.α.). Κατα καιρους ειχε διαφορους συνεργατες/ μαθητες, οι οποιοι στο σημειο αυτο, φαινεται να επηρρεαστηκαν απο τον δασκαλο τους, διοτι (συμπτωματικα ή μη), ολοι τους σχεδον εργαστηκαν σε διαφορετικες χωρες:
 |
| 3. Seton Lloyd (1902-1996) |
O Sir John Garstang (εικ. 2) λοιπον, που ειχε συνεργαστει με τον Petrie, διυθυνε αργοτερα ανασκαφες σε Αιγυπτο (Beni Hasan, Naquada, Hierakonpolis, Esna, Abydos), Παλαιστινη (Askhelon, Jericho) και Ανατολια (Yümük Tepe). Υπηρξε δε Διευθυντης της Βρετανικης Αρχαιολογικης Σχολης στην Αγκυρα, θεση την οποια μετα την συνταξιοδοτηση του κληρωθηκε ο πρωην συνεργατης και φιλος του Seton Lloyd (εικ. 3). O Lloyd, πριν ανασκαψει στην Ανατολια (Mersin, Sultan Tepe), ειχε εργαστει σε ανασκαφη του Petrie στην Αιγυπτο (Tel el-Amarna), αλλα και στο Ιρακ (Khorsabad, Eridu).
 |
| 4. Henry Frankfort (1896-1954) |
Ο Ολλανδος Henry Frankfort (εικ. 4), μετεπειτα διευθυντης του Oriental Institute of Chicago, υπηρξε μια ιδιαζουσα περιπτωση, καθως δεν υπηρξε μονο βοηθος του Leonard Wolley, αλλα επισης μαθητευομενος του ιδιου του Petrie. Κατ΄αυτον τον τροπο o Frankfort περασε οχι μονο απο δυο πεπειραμενους μεντορες, αλλα γνωρισε και εις βαθος την Αρχαιολογια της Αιγυπτου και της Μεσοποταμιας, οπως αποδεικνυουν οι δημοσιευσεις του (βλ. κειμενο 11/2009 εντ.). Ο ιδιος με την σεiρα του ηταν δασκαλος και συνεργατης του Seton Lloyd.
 |
| 5. John Pendlebury (1904-1941) |
Μαθητης και διαδοχος του Frankfort στην διευθυνση της ανασκαφης της Αμαρνα στην Αιγυπτο (η ερευνα της οποιας ξεκινησε, οπως ηδη ειπωθηκε, απο τον Petrie, ο οποιος εδωσε την σκυταλη στους Lloyd και Frankfort) υπηρξε ο John Pendlebury (εικ. 5). Παραλληλα με αυτην την ανασκαφη, ο Pendlebury ειχε επιφορτιστει απο τον Evans αυτοπροσωπως με την διευθυνση των ανασκαφων στην Κνωσο. Οι δυο ανασκαφες δουλευαν σχεδον παραλληλα, αλλα για μικρο χρονικο διαστημα λογω υπερβολικου φορτου. Με το περας των εργασιων αυτων, ο Pendelbury ξεκινησε μια ερευνα στο ορος Δικτυ, η οποια διακοπηκε με το ξεσπασμα του Β΄ ΠΠ και την καταληψη της Κρητης (βλ. λεπτομερειες στο κειμενο της 20/07/2014 εντ.).
 |
| 6. King Gustaf VI. Adolf of Sweden (1882-1975) |
 |
| 7. Sir John Boardman |
 |
| 8. Eric Cline |
 |
| 9. Wolf-Dietrich Niemeier |
Μετα τον Petrie και τους μαθητευομενους του, φαινεται σαν να εξαλειφεται
η ανωτερω ταση των Βρετανων (και οχι μονο αυτων) αρχαιολογων να
ανασκαπτουν και σε Αιγυπτο και σε Μεσοποταμια ή αλλες παρεμφερεις
περιοχες της ανατολικης Μεσογειου. Σε αυτο ισως να οδηγησε και η
εξιδικευση των αρχαιολογικων επιστημων, καθως η Αιγυπτιολογια ειναι ενας
ξεχωριστος κλαδος απο την Aρχαιολογια της Εγγυς Ανατολης, η οποια με
την σειρα της δεν ασχολειται με την περιοχη της Παλαιστινης/ του Ισραηλ
(νοτιο Λεβαντε), καθως για πολλα ευρωπαικα κυριως τμηματα, η περιοχη
αυτη εμπιπτει στην δικαιοδοσια των θεολογικων σχολων και των αντιστοιχων
τμηματων του πλεον αδοκιμου ορου της "βιβλικης αρχαιολογιας". Παρα ταυτα δεν λειπουν οι εξαιρεσεις: Ο βασιλιας της Σουηδιας Γουσταύος Αδόλφος ο έκτος (εικ. 6) π.χ. (παππους του σημερινου βασιλια) ειχε συμμετασχει ως πριγκηπας σε ανασκαφες στην Κυπρο, την Πελοποννησο (Ασινη) και την Ιταλια (περιοχη Ετρουριας). Ο Sir John Boardman (εικ. 7) εχει διευθυνει ανασκαφες σε Κρητη, Χιο (Εμποριο), Μικρα Ασια/ Τουρκια (Σμυρνη) και Λιβυη (Τοκρα). Ο Αμερικανος Eric Cline (εικ. 8) ειχε συμμετασχει σε ανασκαφες σε Ελλαδα, Μ. Ασια, Ισραηλ και Αιγυπτο. Τα τελευταια χρονια συνδιευθυνει δυο ανασκαφες στο Ισραηλ, στις θεσεις Μεγγιδο και Τελ Καμπρι. Οσο για τον Γερμανο Wolf-Dietrich Niemeier (εικ. 9), αυτος εχει διευθυνει ανασκαφικες ερευνες απο την θεση του καθηγητη αρχαιολογιας σε Φραιμπουργκ και Χαιδελβεργη σε Ισραηλ (Τελ Καμπρι) και Μ. Ασια (Μιλητος). Ως διευθυντης της Γερμανικης Αρχαιολογικης Σχολης Αθηνων διυθυνε ανασκαφες στον Κεραμεικο της Αθηνας, στο Καλαποδι της Βοιωτιας και στο Ηραιο της Σαμου. Τελος να μνημονευθει και ο αειμνηστος William Donald Edward Coulson (1942-2001), ειδημων επι των Σκοτεινων Αιωνων, ο οποιος συνεδιευθυνε επιφανειακες ερευνες και ανασκαφες στην Ελλαδα (Νιχωρια Μεσσηνιας, Καβουσι και Χαλασμενος στην ανατολικη Κρητη), το Ισραηλ (Τελ Μικαλ) και την Αιγυπτο (Ναυκρατις).
Επισης υπαρχουν αρκετοι φοιτητες αρχαιολογιας ανα τον κοσμο - Αμερικανοι, Αυστραλοι, Αγγλοι, Καναδοι, Γερμανοι, Αυστριακοι, ακομα και Ελληνες! - που συμμετεχουν σε διαφορετικες με το αντικειμενο της ειδικευσης τους χωροχρονικα ανασκαφες, οπως αναφερεται και στο κειμενο της 01/2015 (βλ. εντ.). Εδω εγκειται η γοητεια της ανασκαφης, της αρχαιολογικης ερευνας, την οποιαν κληροδοτησε ο Sir Flinders Petrie με το εργο και τους επιγονους του στην συγχρονη επιστημη - και η οποια φερεται να επηρρεασε μεχρι και την προσληψη της αρχαιολογικης επιστημης στην 7η και την 9η τεχνη: Η ερευνα του αρχαιολογικου παρελθοντος της Μεσογειου σε ευρυ και βαθυ φασμα δια της μελετης του υλικου πολιτισμου ολων των περιβαλλοντων χωρων, ανεξαρτητως χρονικων πλαισιων και αλλων φραγμων.
Επισης υπαρχουν αρκετοι φοιτητες αρχαιολογιας ανα τον κοσμο - Αμερικανοι, Αυστραλοι, Αγγλοι, Καναδοι, Γερμανοι, Αυστριακοι, ακομα και Ελληνες! - που συμμετεχουν σε διαφορετικες με το αντικειμενο της ειδικευσης τους χωροχρονικα ανασκαφες, οπως αναφερεται και στο κειμενο της 01/2015 (βλ. εντ.). Εδω εγκειται η γοητεια της ανασκαφης, της αρχαιολογικης ερευνας, την οποιαν κληροδοτησε ο Sir Flinders Petrie με το εργο και τους επιγονους του στην συγχρονη επιστημη - και η οποια φερεται να επηρρεασε μεχρι και την προσληψη της αρχαιολογικης επιστημης στην 7η και την 9η τεχνη: Η ερευνα του αρχαιολογικου παρελθοντος της Μεσογειου σε ευρυ και βαθυ φασμα δια της μελετης του υλικου πολιτισμου ολων των περιβαλλοντων χωρων, ανεξαρτητως χρονικων πλαισιων και αλλων φραγμων.
