Samstag, 4. Juli 2009

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ.

Τι σου ειναι η μοιρα και το πεπρωμενο...Δεν μπορεις να γνωριζεις. Και ειναι δυσκολο να πιστεψεις σε ολα αυτα, εαν θεωρεις τον εαυτο σου ορθολογιστη.
Ο Τ. καθεται στο γραφειο του και σκεφτεται για ολα αυτα τωρα. Γιατι; Μηπως λογω της αφορητης και πληκτικης ζεστης στην πολη;
Οταν ηταν παιδι ουτε που μπορουσε να διανοηθει πως θα του ερθουν τα πραγματα στο μελλον. Οτι θα σπουδαζε και θα εργαζοταν σε Γερμανια και Αγγλια για παραδειγμα. Η´οτι θα ταξιδευε σε χωρες εξωτικες - στην Αφρικη, στην Εγγυς Ανατολη... Εβλεπε στους χαρτες ολες αυτες τις χωρες... Εβλεπε στα ντοκυμαντερ και τα βιβλια εικονες απο ξενους λαους και πολιτισμους και φανταζοταν να γινεται και αυτος μερος της εικονας... Να ταξιδευει εκει, να αναζητει την γνωση.
Τα φερνει ομως ετσι η ζωη, που καλεισαι να παρεις καποιες αποφασεις. Και αυτες αναλογως σε οδηγουν καπου.
Η ζεστη αυτη την ωρα του φερνει σκεψεις απο το παρελθον... Σκεψεις νοσταλγιας απο το πρωτο του ταξιδι εκτος Ευρωπης. Ηταν για δουλεια, οχι για διακοπες. Και μολονοτι δεν ηταν η πρωτη του συμμετοχη σε παρομοια εργασια, εκεινη θεωρει για τον ιδιο ως "βαπτισμα του πυρος".
Τον επομενο μηνα συμπληρωνονται 10 χρονια απο εκεινη την εμπειρια. 10 χρονια! Στιγμες στιγμες του φαινεται σαν να ηταν μολις χτες που πατησε το ποδι του στην βορειο Αφρικη. Στην γη της Τυνισιας...
Τυνισια (εικ.1)... Στον χαρτη μοιαζει με αιχμηρη λεπιδα σφηνωμενη μεταξυ Λιβυης και Μικρης Συρτης ανατολικα και Αλγεριας στα δυτικα. Η βορεια ακρη της, σαν να τεντωνεται, να παει να αγγιξει το δυτικο ακρο της Σικελιας κανει.
Στα παραλια αυτης της χωρας εφτασαν καποτε ναυτικοι απο την λεβαντινικη Τυρο. Και ιδρυσαν πολεις, οπως την Ουτικα και την Καρχηδονα. Οι μυθοι αναφερουν οτι η Καρχηδονα χτιστηκε απο μια ομορφη βασιλισσα, την Διδω, η οποια ειχε ερθει απο αλλη χωρα. Καποτε εφτασε και ενας αλλος ταξιδιωτης στην Καρχηδονα. Ηταν ο Αινειας, ενας ανθρωπος χωρις πατριδα, που εψαχνε καινουργιο τοπο για να ζησει. Δεν του ηταν ομως γραφτο να μεινει στην Καρχηδονα...
Οι πολεις των Φοινικων ακμασαν και πλουτισαν. Δημιουργησαν και αλλες αποικιες στην δυτικη Μεσογειο, οπως στην Σικελια, την Μαλτα, την Σαρδηνια, την Ιμπιζα. Οι Καρχηδονιοι ανταγωνιζονταν τους Ελληνες της Σικελιας ως προς τον ελεγχο της δυτικης Μεσογειου. Εως οτου ηρθαν οι Ρωμαιοι. "Delenda Carthago!" βρυχηθηκαν, αλλα εως το 146 π. Χ. που την ισοπεδωσαν, ειχαν να αντιμετωπισουν την στρατιωτικη ιδιοφυια ενος μονοφθαλμου Καρχηδονιου, που επαιξε τα παντα κορωνα γραμματα για να οδηγησει μια στρατια απο πολεμιστες και ελεφαντες απο την Ισπανια και την Γαλατια μεσω των χιονισμενων Αλπεων στην Ρωμη. Τοτε μονο, τρομοκρατημενοι οι Ρωμαιοι ουρλιαξαν "Hannibal ante portas!". Στο τελος ομως, η τακτικη του Σκιπιωνα του Αφρικανου υπερισχυσε. Η Καρχηδονα τυλιχτηκε στις φλογες και συμφωνα με μια παραδοση, στο εδαφος της ριχτηκε αλατι ωστε να μην ξαναφυτρωσει τιποτε πια.
Στο ενδιαμεσο ομως, και ενω η δυναμη της Καρχηδονας εφθινε, καινουργιοι αντιπαλοι εμφανιστηκαν στην βορειο Αφρικη για τους Ρωμαιους: Ησαν οι Νουμιδοι, οι γηγενεις κατοικοι της περιοχης αυτης. Μεταξυ 150 και 46 π.Χ., οι Ρωμαιοι ειχαν να αντιμετωπισουν με τον ενα και με τον αλλο τροπο (μαχες, δωροδοκιες, δολοφονιες, ηγετες- μαριονετες) ικανοτατους αντιπαλους, οπως τους Μασσινισσα, Γιουβα και κυριως τον νουμιδο βασιλια Ιουγουρθα. Για συντομο χρονικο διαστημα, το κομματι αυτο της βορειου Αφρικης εγινε το θερετρο των πολεμικων επιχειρησεων μεταξυ Ιουλιου Καισαρα και Πομπηειου. Ο πρωτος δε, δημιουργησε το 46 π.Χ. την ρωμαικη επαρχια Africa Nova. Υστεροτερα, η επαρχια ονομαστηκε Africa proconsularis και μετεπειτα διαχωριστηκε απο την Numidia, επισης ρωμαικη επαρχια.
Η αφρικανικη επαρχια αποτελεσε την αποθηκη σιτηρων της Ρωμης μαζι με την Αιγυπτο. Ειδικα τον 2. αι. μ. Χ., με την ανοδο των Σεβηρων στον αυτοκρατορικο θωκο, οι οποιοι καταγονταν απο την Lepcis Magna, η Africa proconsularis γνωρισε μια απαραμιλλη εποχη ακμης. Ρωμαικα θεατρα, ωδεια, ναοι, βιλες με ψηφιδωτα, αψιδες γεμισαν παλιες νουμιδικες πολεις οπως οι El Jem, Thuburbo Maius, Hippo Regius, Thugga, Bulla Regia, Mactaris, Sabratha, Leptis Minor, Sbeitla.



Εικ.1 Χαρτης της Τυνισιας των ρωμαικων χρονων (www.bididesign.de)
Η Pax Romana δεν κρατησε ομως πολυ. Στα 439 ιδρυεται στην βορειο Αφρικη το βασιλειο των Βανδαλων. Στα 533 ο στρατηγος Βελισσαριος τους κατατροπωνει και κερδιζει τα εδαφη για λογαριασμο της ανατολικης ρωμαικης αυτοκρατοριας. Στα 698 οι Αραβες καταλαμβανουν και το Μαγκρεμπ, οπως ονομαζεται αλλιως το κομματι της Αφρικης απο την Λιβυη εως το Μαροκκο. Τον 14.αι. η Τυνισια βρισκεται υπο την επιρροη του οθωμανου σουλτανου. Οι ακτες της γινονται καταφυγιο πειρατων, οπως οι αδελφοι Μπαρμπαροσσα. Απο το 1881 εως το 1956, η Τυνισια μεταβληθηκε σε γαλλικη αποικια. Η γαλλικη θεωρειται ακομα επιση γλωσσα στην χωρα. Μεταξυ 1942 και 1943 η Τυνισια εγινε για αλλη μια φορα θερετρο πολεμικων επιχειρησεων. Αυτη την φορα οι αψιμαχιες ελαβαν χωρα μεταξυ του Afrika Korps του Ρομμελ και των Αγλλοαμερικανικων συμμαχικων δυναμεων υπο τον Μοντγκομερι.
Μετα την ανεξαρτησια του 1956, εγκαθιδρυθηκε στην χωρα δημοκρατικο καθεστως. Περιεργως, σημερα κυβερναει ακομα το ιδιο προσωπο απο το 1989! Παρα ταυτα, η χωρα ειναι ανοιχτη στους ξενους.
Οσον αφορα τα αρχαιολογικα, σημαντικη δουλεια εγινε απο τους Γαλλους κατα την διαρκεια της αποικιοκρατιας τους στην Τυνισια. Τοτε βεβαια ηταν καθιερωμενη η σχολη του να βρισκεις και να μελετας τα μεγαλα μνημεια της ρωμαικης εποχης (θεατρα, ναους, βιλες). Οι εποχες ομως αλλαζουν και οι ερωτησεις για το παρελθον πληθαινουν. Οι αρχαιολογοι και οι ιστορικοι θελουν να μαθουν και αλλα πραγματα: Που και πως ζουσαν τοτε οι πληθυσμοι, ποια ηταν η εξελιξη της εκρωμαιοποιησης των γηγενων και απο ποια σταδια περασε, τι στοιχεια παρεχει η στρατιγραφια, η μελετη των τοπικων λατρειων, η κεραμεικη, η επιγραφικη και η νομισματικη για ολα αυτα...



Εικ. 2 Η αγορα της αρχαιας πολης Thugga (www.philippfreiburg.blogspot.com)
Υπο αυτες τις συνθηκες, εμφανιστηκαν στις αρχες της δεκαετιας του 1990 2 γερμανοι, οι οποιοι βαση των διατριβων τους επιθυμουσαν να διεξαγουν ερευνες στην πολη της Thugga (εικ. 2). Η σχολη τους δεχτηκε. Αρχισαν οι διαπραγματευσεις με τις τοπικες αρχες και λιγο μετα το 1995 ξεκινησαν και οι πρωτες ερευνες στην περιοχη.
Καποιοι φοιτητες, οπως ο Τ., ενταχτηκαν στο προγραμμα αυτο λιγο αργοτερα. Ο Τ. θα προτιμουσε να εργαστει στην Ελλαδα, που την γνωριζε καπως καλυτερα. Η ρωμαικη Αφρικη ηταν για αυτον terra incognita. Παρα ταυτα, η σχολη μονο αυτην την δυνατοτητα προσεφερε. Οποτε σκεφτηκε να το δοκιμασει κι αυτο. Θα ηταν σιγουρα μια εμπειρια. Θα μαθαινε καποια πραγματα σχετικα με την διαδικασια της επιχειρησης. Και θα ειχε την ευκαιρια να γνωρισει μια χωρα της βορειου Αφρικης.
Το εαρινο εξαμηνο 1998 υπηρχε ενα μικρο σεμιναριο απο τον διευθυντη της ανασκαφης για την διαδικασια της επιχειρησης. Δυστυχως δεν μπορουσε ο Τ. να το επισκεπτεται καθε εβδομαδα, λογω καποιων αλλων υποχρεωσεων. Παρα ταυτα ενημερωνοταν απο την βιβλιογραφια για οτιδηποτε υπηρχε σχετικα με την τεχνικη των ανασκαφων, την αρχαιολογια και την ιστορια των αφρικανικων επαρχιων της Ρωμης. Το εξαμηνο προχωρουσε και ο καιρος ηταν ανοιξιατικος. Εκλεινε τα ματια και φανταζοταν τον εαυτο του να βρισκεται στην αρχαια αγορα της πολης, κοντα στον μεγαλο, καλα διατηρημενο ναο...
Εικ. 3 Τζαμι με μιναρε στην Τυνιδα (www.philippfreiburg.blogspot.com)
Για αγνωστους προς αυτον λογους, ο διευθυντης αποφασισε να μην τον παρει μαζι του στην καμπανια του 1998. Να εφταιγε οτι δεν επισκεπτοταν το σεμιναριο τοσο συχνα; Μα επισκεπτοταν παρομοιο φροντιστηριακο μαθημα απο το χειμερινο εξαμινο. Και ο διευθυντης πηρε καποια αλλα παιδια, τα οποια επισης δεν επισκεπτονταν το προπαρασκευαστικο του σεμιναριο. Το οποιο, δυστυχως, ηταν λιγο μπερδεμενο και οχι καλα οργανωμενο. Αργοτερα παντως εμαθε, οτι η καμπανια αυτη δεν ειχε παει τοσο καλα. Ο καιρος στην Τυνισια δεν ηταν καλος, υπηρχε εκνευρισμος μεταξυ των μελων της ομαδας, μικροτσακωμοι και παρεξηγησεις. Αυτα βεβαι συμβαινουν, οταν ατομα διαφορετικων αντιληψεων μενουν για μεγαλο χρονικο διαστημα μαζι. Εγωισμοι υπαρχουν.
Αυτες οι νοοτροπιες ομως δεν του αρεσαν. Ως τοτε κρατιοταν μακρια απο αυτα. Αλλα ηθελε πολυ να συμμετασχει. Τα υπολοιπα εξαμηνα επισκεφτοταν κανονικα τα αντιστοιχα προπαρασκευαστικα σεμιναρια και διαβαζε τα σχετικα με τις ρωμαικες αφρικανικες επαρχιες. Οι πιο πολλοι συμφοιτητες και συμφοιτητριες του απο αυτους που συμμετειχαν στην καμπανια του 1998, την ειχαν δει και γαμω τους εμπειρους και το παιζαν και πολυ μουρατοι. Αυτα παρολο που τον ηξεραν ολοι απο την σχολη. Ο Τ. εσφιξε τα δοντια. Ηξερε οτι τον περιμενει αρκετη και σκληρη δουλεια, εαν τον επελεγαν για την καμπανια 1999. Ηταν αποφασισμενος να κανει την δουλεια που θα του ανεθεταν οσο πιο καλα και σωστα μπορουσε. Δεν ειχε σκοπο σε καμια περιπτωση να δημιουργησει προβληματα, να κανει φασαρια, να ανακατευτει στα προσωπικα αλλων. Αν ολος αυτος ο κοσμος, τα λιγα χρονια που βρισκοταν στην συγκεκριμενη σχολη, δεν ανταποκρινονταν στα καλεσματα του, τοτε δεν αξιζε την προσοχη του. Γιατι λοιπον να χανει τον χρονο του ασχολουμενος με ανθρωπους που δεν θελουν να τον γνωρισουν; Το δυσκολο θα ειναι να συνεργαστει με τετοια ατομα. Εκει κι αν πρεπει να σφιξει τα δοντια!
Τελικα ο διευθυντης αποφασισε να τον παρει και ετσι, τελη Αυγουστου 1999, δυο φορτηγακια γεματα αρχαιολογικο εξοπλισμο και μπαγκαζια φοιτητων, με τον Τ. εντος ενος απο αυτα, ξεκινησαν για ενα περιπετειωδες ταξιδι στα νοτια...
Ηταν χαραματα εκεινης της μερας, οταν η ομαδα της ανασκαφης συναντηθηκε στην εισοδο της σχολης, στην πολη της νοτιοδυτικης Γερμανιας. Ειχε ψυχρα και ψιχαλιζε. Οι φοιτητες τοποθετησαν τα μπαγκαζια τους και τον εξοπλισμο της ανασκαφης στα δυο φορτηγακια. Ο διευθυντης της ανασκαφης και ο διευθυντης της σχολης θα ταξιδευαν με αεροπλανο. Οι φοιτητες και οι 2 διδακτορικοι, θα ταξιδευαν με τα φορτηγακια, γιατι ο εξοπλισμος ηταν πολυς και βαρυς για να μεταφερθει με αεροπλανο.
Αφησαν την Γερμανια πισω τους και μπηκαν στην Ελβετια. Εκανε κρυο, ο καιρος ηταν συννεφιασμενος και εβρεχε για τα καλα. Οσο πιο νοτια πηγαιναν, τοσο καλυτερευε ο καιρος. Αφηνοντας την Ελβετια με τα δασωμενα της βουνα και τις βροχες της, μπηκαν στην Ιταλια. Ηταν μεσημερι και ο καιρος ηταν ηπιος. Το μικρο κονβοι κατευθυνθηκε προς το λιμανι της Γενοβας. Το πλοιο που τους θα τους περνουσε απο την Γενοβα στην Τυνιδα δεν ειχε τασει ακομα. Ειχαν περιπου 3 ωρες καιρο.
Ο Τ. περιπλανηθηκε στα στενα σοκακια γυρω απο το λιμανι. Η αρχιτεκτονικη των κτηριων ηταν ιταλικου μεν χαρακτηρα, αλλα με εμφανεις αραβικες επιρροες. Και ο κοσμος τριγυρω... Περισσοτερο με Αραβες εμοιαζαν... Τα βηματα του τον εφεραν σε μια πλατεια. Εκει κοντα ηταν το κτηριο του πανεπιστημιου. Στην πλατεια ειδε το αγαλμα του Χριστοφορου Κολομβου, του μεγαλου εξερευνητη. Σκεφτηκε οτι αυτο δεν μπορει να ειναι τυχαιο. Και αυτος ηταν με τον τροπο του, ενας εξερευνητης. Θα ανακαλυπτε μια εξωτικη, για τον ιδιο, χωρα της βορειου Αφρικης!
Καπου εκει συναντηθηκε με μερικους αλλους φοιτητες απο την ομαδα. Ολοι μαζι κατευθυνθηκαν προς το λιμανι. Ειδαν να πλησιαζει στον μολο το καραβι που θα τους πηγαινε στην Τυνισια. Ηταν το Karthage, ενα αθλιο σαπιοκαραβο, συμφωνα με τον Φιλιππο, εναν απο τους εμπειροτερους φοιτητες της ανασκαφης. - "Θα ειμαστε πολυ τυχεροι εαν δεν βουλιαξουμε κατα την διαδρομη!", καγχασε ο Φιλιππος.
Η ομαδα επιβιβαστηκε και επιασε θεσεις σε καποιο απο τα σαλονια του πλοιου. Ηταν κιολας απογευμα. Το πλοιο θα ταξιδευε ολη την νυχτα και θα εφτανε στην Τυνιδα την επομενη μερα το πρωι. Ησαν ολοι σε υπερενταση και δεν μπορουσαν να κοιμηθουν. Ο Τ. ανεβηκε στο καταστρωμα. Ο θαλασσινος αερας φυσουσε στο πρωσοπο του και του ανακατευε τα μαλλια. Ο οριζοντας κοκκινιζε απο τον λογισμενο κοκκινο ηλιο που εδυε, καθως το πλοιο εγκατελειπε το λιμανι της Γενοβας.
Ειχε νυχτωσει, αλλα οι επιβατες στα δεξια τους εβλεπαν τα φωτα απο την Καρσικη και την Σαρδηνια. Η θαλασσα ηταν ηρεμη, γαληνια. Στο ταξιδι της επιστροφης θα ησαν αλλιως τα πραγματα. Ο Τ. ανεβηκε και παλι στο καταστρωμα, να παρει φρεσκο αερα. Καθησε σε μια απο τις πλαστικες καρεκλες και εσφιξε το μπουφαν του. Ηταν πολυ ενθουσιασμενος. Αισθανοταν λιγο σαν Φοινικας ναυτικος, λιγο σαν Οδυσσεας, λιγο σαν Αινειας! Αισθανθηκε ευγνωμων στους ανθρωπους που τον επελεξαν και του επετρεψαν να συμμετασχει σε αυτην την αποστολη. Αισθανθηκε ικανοποιηση, που μια τετοια του επιθυμια πραγματοποιηθηκε.
Το ασημενιο φως του φεγγαριου αντικαθρεφτιζοταν πανω στα νερα της Μεσογειου και το Karthage επλεε αργα αλλα σταθερα προς τον νοτο... Προς την Τυνισια, την σιταποθηκη των Ρωμαιων, την γενετειρα των Νουμιδων, την κτηση των Καρχηδονιων και ορμητηριο αγαρινων πειρατων...



Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen